İtaliyada bir ilk- e.ə. V əsrə aid Piramida

İtaliyanın mərkəzində, dağ massivi olan ərazidə eramızdan əvvəl V əsrə aid yeraltı piramida aşkar olunub. Piramida Umbria rayonunun cənub-qərbindəki Orviato şəhərində yerləşir. Bu şəhərin tarixi Apenin yarımadasındakı  qədim etrusk mədəniyyətinə gedib çıxır. Mənbələrə görə Orvieto, eramızdan əvvəl  VI-IV əsrlərdə mədəni və iqtisadi baxımdan

inkişaf etmiş etrusk şəhərlərindən biri olmuşdur.  Lakin zaman keçdikcə o, Romanın əsarəti altına keçməyə başlamış və e.ə 264-cü ildə tamamən Romaya tabe olmuşdur. Qərbi roma imperiyasının süqutundan sonra  Orvieto qotların, Bizansın və bir neçə hersoqluğun tərkibində olmuşdur. 1157-ci ildə Papa VI Adrian buranı kommuna şəhəri elan etdi və həmin gündən XIX əsrə qədər Orvieto müqəddəs kommuna tərəfindən idarə olunurdu.

Aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində Orvieto ərazisində orta əsrlərə və antik dövrə aid müxtəlif nümunələr tapılmışdır. Lakin bunlardan ən qiymətlisi eramızdan əvvələ aid yeraltı tunellər və onları birləşdirən piramidadır. Bu tapıntının nə olması haqqında artıq ilk fərziyyələr meydana gəlmişdir.  Müqəddəs Anselman kollecindən David Corcun söylədiyinə görə, bu tapıntının ya dini məbəd ya da qəbir olması ehtimalı yüksəkdir. Tədqiqatçıların sözlərinə görə hər iki ehtimal heyranedicidir. Çünkü bundan əvvəl İtaliyanın tarixində belə bir tapıntı olmayıb. Bu ərzidə gələcəkdə 12 metr dərinlikdə yeni qazıntıların aparılması planlaşdırılır. Tədqiqatçılar ümüd edirlər ki, yeni qazıntılar aparmaqla bu piramida haqqında daha dolğun məlumatlar əldə edəcəklər.

Ümumiyyətlə etruskların tarixi haqqında konkret məlumatlar heç bir yerdə yoxdur.  Bu xalqın yaranması haqqında tədqiqatçılarda heç bir məlumat yoxdur. Tədqiqatçılara məlum olan yeganə məlumat  onların Apenin yarımadasının şimal-şərqində yaşadıqlarıdır. Etruskların həyatı və sonu haqqında da çox az məlumat mövcuddur. Belə hesab olunur ki, Roma imperiyasının dövründə onlar tədricən yerli əhali ilə qarışmışlar. Etruskların Roma Və Avropada  mədəniyyətin formalaşmasında böyük rolu olduqları qeyd olunur.  Romalılar mühəndisliyi  və yol salmağı etrusklardan öyrənmişlər.